De dornfelder: zware Duitse rode wijn met aroma’s van rood fruit
Net zoals veel druiven die in noordelijke wijngaarden te vinden zijn is ook de dornfelder een kruising. Imanuel Dornfeld is de naamgever van de druif. Niet hij, maar de wetenschapper August Herold ontwikkelde de dornfelder in 1955. De dornfelder is een druif die bestemd is voor noordelijke wijngaarden. Ze is sterk en kan tegen een stootje. Haar sterke eigenschappen komen door de dikke schil van de druiven en haar hoge hoeveelheid kleur. Deze eigenschappen zorgen voor mooie krachtige winterse wijnen. Zeker wanneer wijn van de dornfelder houtrijping heeft gehad past ze goed bij een winters gerecht zoals een goede ovenschotel.
Het is de meest populaire rode druivensoort na de spätburgunder. De dornfelder is populair doordat de druif eerder rijp is en vaak meer opbrengst per hectare oplevert. Daarnaast biedt het veel Duitse wijnboeren een extra rode wijn die vaak een stuk zwaarder is naast de bekende Duitse rode wijn van de spätburgunder.
Uit welke druivensoorten is de dornfelder gekruist?
Haar praktische eigenschappen zorgen ervoor dat ze erg populair is bij Duitse wijnboeren. De blauwe druif groeit zo hard in noordelijke wijnstreken dat ze al snel geliefd was bij veel Duitse wijnboeren. Dat ze zo hard groeit heeft ook nadelen: het komt de kwaliteit niet altijd ten goede. Om de kwaliteit op niveau te houden dunnen veel wijnboeren de druiventrossen van de dornfelder uit. Ze is een kruising van sterke andere (Duitse) druivenrassen. De dornfelder is een kruising van de helfensteiner (frühburgunder en trollinger) en heroldrebe (portugieser en limberger).
In welke wijnstreken worden rode wijnen van de dornfelder gemaakt?
Sinds 1970 maakte de dornfelder een grote stap vooruit: van bijna 100 hectare ging ze naar ruim 8.000 hectare wereldwijd. Met name in Duitsland wint ze de laatste jaren weer aan populariteit. Duitse wijnboeren zijn nog steeds erg enthousiast over deze Duitse druif: de dornfelder is veel aangeplant. In 2018 bestond 7.4% van de Duitse wijngaarden uit de dornfelder, ruim 7.581 hectare. De meeste wijngaarden met dornfelder liggen in Rheinhessen (3.374 hectare). Hierna volgt de Pfalz (2.902 hectare), de Nahe (419 hectare) en Saale-Unstrut (54 hectare).
De Dornfelder is vooral in Duitsland te vinden. Ook buiten Duitsland is de dornfelder is ze aangeplant, maar dat is bijna verwaarloosbaar in vergelijking met Duitsland. Zo zijn er 7 hectare in België met dornfelder aangeplant en komt ze in het Verenigd Koninkrijk voor (20 hectare). Ook zijn er wijngaarden met dornfelder aangeplant in Tsjechië, de Verenigde Staten, Brazilië en zelfs in Japan (5 hectare) is ze te vinden.
Hoe smaken de rode wijnen van de dornfelderdruif?
De rode wijn die van dornfelder wordt gemaakt zijn altijd droge rode wijnen. De dornfelder is een krachtige druif die sterk is, dus de smaak past De dikke schil en de mooie donkere kleurstoffen die in de druivensoort zitten geven sterke karakteristieke rode wijnen. Hoe meer houtrijping de rode wijn krijgt des te meer tannine en smaak de wijn krijgt. De smaken van rood fruit zoals bramen, bessen en kersen zijn mooi aanwezig. Deze smaken krijgen extra kracht en sterke door het rijpen op eikenhouten vaten.
In Duitsland worden er niet alleen zware rode wijnen gemaakt van de dornfelder gemaakt. Ook zijn er Duitse wijnboeren die lichte rode wijnen maken van de dornfelder. Deze lichte rode wijnen zijn frisser en hebben meer fruitsmaken. In Duitsland worden deze wijnen vaak licht gekoeld geschonken. De fruitaroma’s van rood fruit komen hier nog beter naar voren door het jonge karakter van deze rode wijnen.
Wijn & spijs: welke gerechten zijn lekker bij de rode wijnen van de dornfelder?
De twee soorten rode wijnen die van de dornfelder gemaakt kunnen worden bieden ook veel mogelijkheden voor eten. Bij de lichte, het liefst gekoelde, rode wijn van de dornfelder passen goed lichte gerechten. Gerechten die het goed doen in de zomer passen perfect bij deze rode wijn. Denk bijvoorbeeld aan salades. Een salade met geitenkaas of gerookte kip is perfect. Niet alleen passen deze lichte rode wijnen bij salades. Ook varkensvlees, gegrilde groente en bijvoorbeeld gerechten met peulvruchten, zoals een dahl passen goed bij wijn van de dornfelder. De typisch Duitse zwiebelkuchen en flammenkuchen zijn perfecte lichte Duitse gerechten voor bij deze wijn.
De dieprode wijnen van de dornfelder die houtrijping hebben gehad passen heel goed bij echte winterse maaltijden. Hier zijn de meeste dornfelderwijnen het meest geschikt voor. Denk aan ovenschotels, ragout, goulash en gerechten met wild. De eiwitten die in het eten zit (vooral dierlijke eiwitten) zorgen voor een mooie combinatie met de tannine die in de rode wijn zit.
Bronnen:
- Deutsche Weine. Dornfelder.