Gewürztraminer: de witte druif uit de Franse Elzas

De lichtpaarse druiventrossen van de gewürztraminer hangen niet alleen in Duitsland, maar over de hele wereld aan druivenranken. Toch zijn de paarsgekleurde druiven echt witte druiven. De oude druivenvariant doet het al eeuwen goed. De gewürztraminer is een oude mutatie van de traminer-familie. Het Noord-Italiaanse dorp Tramin is de bakermat voor deze druivenfamilie. Waarschijnlijk werd de traminer al in de 15^e eeuw gedronken in kloosters in het huidige Tirol.

Ook is er bewijs dat de gewürztraminer in de 16^e eeuw in Duitsland aangeplant stond. Omdat de druif dus zo’n roze-blauwe tint heeft, kreeg de druif al vroeg de bijnaam de roter traminer. Alleen op etiketten van Duitse gewürztraminer kun je deze bijnaam nog tegenkomen. Belangrijke informatie: de gewürztraminer is één van de voorouders van de bekende witte rieslingdruif. Deze witte druif voor aromatische wijnen is vooral in de Franse wijnstreek de Alsace te vinden. Ook al is het een bekende witte druif in Duitsland, de Verenigde Staten staan op de tweede plaats als je kijkt naar het aantal aangeplante hectare. Duitsland staat op een goede derde plaats.

Gewürztraminer: witte druif van de Alsace en de Pfalz

Wereldwijd zijn er ongeveer 8.000 hectare met de gewürztraminer aangeplant. Ongeveer 2.800 hectare hiervan zijn in Frankrijk te vinden, waar bijna alle wijnranken te vinden zijn in de Elzas. In de Elzas maken ze er perfecte witte wijnen van die goed samengaan met de gerechten uit deze regio van de Franse keuken. Ook is de witte druif aangeplant in Amerika. Hier zijn ongeveer 1.500 hectare aangeplant. Hier is ze in de koudere gebieden van Californië te vinden, maar vooral ook in New York State en de staat Washington. In Duitsland zijn er ongeveer 830 hectare te vinden. Hiervan zijn de meeste aangeplant (503 hectare) aangeplant in de Pfalz. Zowel in Rheinhessen als in Baden zijn er ongeveer 150 hectare te vinden. De andere wijngaarden met gewürztraminer zijn in Sachsen en in de andere Duitse wijnstreken te vinden. Naast deze drie landen is ze onder meer in Hongarije, Italië en Kroatië te vinden.

De druif groeit dus met een licht paars-roze tint in de schil. Soms valt dit zo donker uit dat je je best zal moeten doen om de druif te onderscheiden van een blauwe druif. In het glas merk je er niet veel meer van, soms kan de wijn een beetje koperkleurig zijn. De druif rijpt snel, waardoor koele klimaten het beste voor de druif zijn. Zo kan de druif nog nét iets langer blijven hangen. In de Elzas komen er dan zulke goede druiven van de ranken af dat sommige gewürztraminers daar de Grand Cru status krijgen. Als je ooit de kans krijgt, wil je die erg graag proeven.

De smaak en aroma’s van de gewürztraminer

Van de gewürztraminer wordt nog wel eens gezegd dat het een wijn is voor beginners, omdat de wijn zoetig en fruitig uit kan vallen. Laten we dat even heel gauw rechtzetten. Een gewürztraminer is een wijn met zoveel smaken, geuren en indrukken. Iemand die júist wel weet wat er in zijn of haar glas zit, zal een goede gewürztraminer vast niet snel uit het hoofd krijgen.

Het woord ‘Gewürz’ is het Duits voor kruidig, dat komt zeker ook terug in de wijn. Door het iets hogere alcoholgehalte valt het zoetige in de wijn naar de achtergrond, maar de fruitsmaak blijft. De kleur van de druif hint al naar de kleur van de voornaamst genoemde smaak. Veel fruit, voornamelijk lychee en ander tropisch fruit, kan in het lijstje gezet worden. Het eerste dat je raakt bij de wijn is de overweldigende hoeveelheid aroma’s die je glas uitdansen. Parfum, bloemen, bloesem, rijp fruit waaronder wederom lychee, ananas, grapefruit, ga zo maar door. Ruik je rozenblaadjes en lychee? Dan zit er hoe dan ook een gewürztraminer in je glas.

Wijn & spijs met de gewürztraminer

Door alle overweldigende aroma’s is het een wijn waar je wel even zoet mee bent. Je kunt deze wijn rustig tijdens een etentje drinken en alle smaken op je in laten werken. Voor een goede gewürztraminer kun je lang de tijd nemen. Omdat er zoveel smaken en geuren aan de wijn zitten, kun je ook de kruidige keukens opzoeken. Wees niet bang voor een pittig gerecht. De gepeperde Aziatische keuken past fantastisch bij de gewürztraminer. Ook in het Midden Oosten zijn ze goed met flink kruidige smaken. Indiase curry is er nog zo één die goed in het krachtige smaakpallet past. Wees niet bang te experimenteren, de gewürztraminer gaat niet snel gebogen onder het gerecht.

Zoek natuurlijke producten met een krachtige smaak op, zoals kaneel, gember, sojasaus, komijn en kruidnagel. Denk bijvoorbeeld aan gerechten met ketjap (sojasaus) of echte Japanse Yakitori. Voor wie echt wil genieten van een typisch Elzasser gerecht waar de gewürztraminer perfect bijpast gaat voor de beroemde Franse kikkerbilletjes of de Franse pizza, de flammenkuchen!

Wil je meer lezen over wijn? Je kunt bijvoorbeeld meer lezen over de druivensoort riesling (een kind van de gewürztraminer) of over de Duitse wijnstreek Rheinhessen, waar ze op wijngaarden aangeplant is.

Bronnen

• Deutsche Weine. Gewürztraminer.
• Puckette, M. (2013). Gewürztraminer Wine Guide. Wine Folly.