Nederlandse wijnstreken: BOB Maasvallei in Limburg, de eerste grensoverschrijdende Belgisch-Nederlandse wijnstreek

27 november 2017 was een bijzondere dag! Sinds deze dag kent Nederland haar eerste officiële wijnstreek, BOB Maasvallei. De Maasvallei is een gebied dat loopt van net boven Maastricht tot aan Roermond, aan beide oevers van de Maas. Het gebied omvat daarmee niet alleen Nederlandse wijngaarden, maar ook Belgische wijngaarden. De druiven groeien in een uniek microklimaat waardoor de druiven een perfecte balans hebben tussen de rijpheid van suikers, zuurgraad en aroma’s.

In deze regio wordt al lang aan wijnbouw gedaan. Al in de Middeleeuwen werden in deze regio druiven aangeplant voor wijn. Destijds vond de wijnbouw en het maken van wijn plaats binnen kerkelijke kringen. Het plaatsje Thorn werd vanwege de wijnbouw zelf voor lange periode een vorstendom.

De geografie en geologie van de Limburgse BOB Maasvallei wijnen: sediment van de Maas

Bij veel wijnstreken speelt een rivier een bijzonder belangrijke rol. Dat geldt ook voor de BOB Maasvallei in Nederland en België. De naam verraadt het al: in de Maasvallei speelt de Maas een belangrijke rol. Ze zorgt niet alleen voor water voor de wijnranken. Ook het sediment dat onder meer uit de Jura en de Ardennen komt wordt hier afgezet. Dit sediment bestaat uit onder meer grind en leem. Leem is bijzonder vruchtbaar. Deze ondergrond van grind en leem geeft een ‘regionaal karakter aan de wijnen’, aldus het RVO-rapport.

Het maasgrind dat langs de Maas in de benedenloop wordt afgezet bestaat vooral uit kalksteen en is rijk aan mineralen. Dit maasgrind ligt onder de laag met leemgrond en zorgt voor een unieke bodemstructuur. De wortels van de wijnranken gaan diep en kunnen grondwater onttrekken uit de onderlaag met maasgrind. Hiermee is deze bodem perfect voor het verbouwen van druiven voor wijn.

Maasvallei: het perfecte microklimaat voor Limburgse wijnen

Niet alleen de grond en de druivensoort zijn belangrijk voor de wijnbouw. Ook het microklimaat in de Maasvallei is bijzonder voor de wijnbouw in deze wijnstreek. Doordat het gebied een gematigd klimaat heeft rijpen de druiven langzaam. Dit is goed voor de druiven, waardoor deze beter kunnen ontwikkelen. Het Kempisch plateau waardoor veel heuvels in de omgeving zijn gevormd zorgen voor een perfect microklimaat. Dit microklimaat gecombineerd met de grote waterplassen van de Maas zorgen voor een relatief stabiele gemiddelde temperatuur.

Welke druivensoorten mogen voor de wijnen uit BOB Maasvallei gebruikt worden?

In deze wijnstreek in Nederlands en Belgisch Limburg mag niet van alle druivensoorten wijn worden gemaakt. Voor de witte Limburgse wijnen mogen de auxerrois, de chardonnay, de pinot blanc, de pinot gris (ook bekend als de pinot grigio), de gewürztraminer, de riesling en de siegerebe worden gebruikt voor het maken van wijn. De bekende Nederlandse hybride witte druiven zoals de johanniter en de solaris mogen hier niet worden aangeplant.

Ook mogen er rode wijnen worden gemaakt met het BOB Maasvallei keurmerk. Voor rode wijnen uit dit deel van Nederland en België mogen de pinot noir, de acolon en de dornfelder worden aangeplant. Hier mogen zowel rode wijnen, als rosé’s als blanc de noirs (witte wijnen van blauwe druiven) worden gemaakt.

Welke regels gelden er nog meer voor het maken van wijn?

Voor alle druivensoorten geldt een maximale opbrengst per hectare van 80 hectoliter. 80 hectoliter is genoeg voor 10.666 flessen wijn van 75cl en 21.333 kleine flesjes wijn van 375ml. Eén druivenrank is dan voldoende voor het maken van één fles van 75cl. Aan een druivenrank groeien ongeveer vijf tot zes druiventrossen. Elke druiventros is ongeveer één glas wijn. Dit geldt alleen niet voor de blauwe druivensoorten pinot noir (60 hl/ha) en dornfelder (90 hl/ha). Alle wijnen moeten minimaal 9.5% alcohol hebben bij een natuurlijke vergisting.

Waar kun je de wijnen uit BOB Maasvallei drinken?

Dat de BOB Maasvallei bijzonder is komt onder meer door het microklimaat en de bijzondere grond. Daarbij is het heel bijzonder dat deze wijnstreek in twee landen ligt. Wijnstreken kennen geen rijksgrenzen. In de BOB Maasvallei worden zowel Belgische wijnen als Nederlandse wijnen gemaakt. De Belgische wijngaarden met het keurmerk van de BOB Maasvallei zijn Wijndomein Aldeneyck en Wijndomein Palmenhof. In Nederland heeft Wijngoed Thorn het BOB Maasvallei keurmerk. De wijnen uit zowel België als Nederland zijn bij het wijndomein zelf te koop. Ook worden ze geschonken bij diverse gastronomische restaurants in zowel België als Nederland.

Nederland kent meer officiële wijnstreken met het BOB-keurmerk. Drie van deze wijnstreken liggen in Limburg, waaronder BOB Maasvallei. De andere Limburgse wijnstreken zijn BOB Vijlen en BOB Mergelland. In het Gelderse BOB Oolde, BOB Winterswijk en in Overijssel BOB Ambt Delden. Meer over Nederlandse wijn, waaronder de verschillende Nederlandse druivensoorten zoals de regent en de pinotin.

Bronnen:

• Staatscourant. (2015, 8 juni). Productdossier BOB Maasvallei Limburg, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. 15085.