De wijnstreek Bourgogne
Bourgogne is een van de meest bekendste wijnstreken. Een wijnstreek die bekend staat om zijn elegante wijnen maar ook om een van de duurste wijnen, zoals Romanée-conti. De Bourgogne wijnstreek staat ook bekend om etiketten zonder druivenrassen, dit is voor iedere wijnkenner heel normaal. Achter Franse wijnen zit veel theorie en topografie, we proberen je in dit blog iets op weg te helpen.
De druivenrassen in de Bourgogne
De druivenrassen worden zelden vermeld op de etiketten van wijnen uit de Bourgogne. Als het er niet op vermeld staat zijn de witte wijnen gemaakt van chardonnay en de rode wijnen van pinot noir. Gezien de ligging van de Bourgogne is geen een chardonnay hetzelfde. In het noord zijn ze heel fris en in het zuiden vettig.
Maar er zijn meer druivenrassen aangeplant bijvoorbeeld aligonté. Aligonté is te herkennen op het etiket als AOC Bourgonge aligoté. Aliconté kan hele mooie rijpe wijnen geven echter zijn de beste wijngaard plekken al bezet voor chardonnay en pinot noir, waardoor je nooit de hele complexe aligonté wijn zult tegenkomen. Veelal zijn het frisse strakke wijnen.
Helemaal onder in de Bourgogne hebben we de Beaujolais, dit gebied staat bekend om zijn gamay wijnen. De druif gamay geeft jong drinkbare wijnen. Een van de bekendste is de Beaujolais primeur, deze wijn komt op de derde donderdag van november uit. Dit is de eerste wijn die uitkomt van de nieuwe oogst, in Frankrijk een reden voor een feestje.
Herkomst benamingen in de Bourgogne
Om een goede Bourgogne wijn te kiezen is het handig om te weten hoe je de etiketten van de wijn moet lezen. In de Bourgogne komen de beste wijnen van de beste wijngaarden. Dit is anders als in de wijnstreek Bordeaux waar de beste wijnen van de beste château’s komen. Deze regelgeving is jaren geleden bedacht en nooit gemoderniseerd. Zo blijk ook dat je van de beste druiven ter wereld slechte wijn maken. In de Bourgogne zit het namelijk allemaal ingewikkeld in elkaar, een wijngaard in de Bourgogne mag namelijk meerde eigenaren hebben. Staar je dus ook weer niet blind op deze vermeldingen, want wijn maken is een kunst op zich.
De Bourgogne kent wel 100 herkomstaanduidingen, deze zijn verspreid over 5 grote gebieden onderverdeeld in 4 categorieën.
In Bourgogne zijn 4 kwaliteit categorieën:
- AOC Bourgogne
- Appellations villages
- Premier Cru’s
- Grand Cru’s
AOC Bourgogne
Dit zijn wijnen met alleen Bourgogne op het etiket. Je hebt zowel de Bourgogne blanc als Bourgogne rouge. Dit zijn de goedkopere Bourgognes uit de supermarkt. De druiven voor deze wijnen hoeven niet van één wijngaard te komen, ze mogen uit de hele streek komen. Het zijn niet de meest bijzondere wijnen zoals vele andere Bourgognes. Ze zijn lichter kwa smaak en niet super complex, gewoon goed voor bij de borrel. De bekende crémant de Bourgogne is ook een van de AOC de Bourgognes.
Appellation villages
Deze wijnen zijn een stapje beter dan de AOC Bourgogne. Ook in smaak zijn ze complexer. Je kunt ze herkennen aan het etiket, op het etiket staat namelijk ‘de villages’ vermeld. Er zijn in totaal 44 appellations villages die vallen onder deze klassen. Bekende villages zijn bijvoorbeeld dorpen als Meursault en Pouilly-Fuissé.
Op de betere Village wijnen vind je ook de wijngaard vermeld. Het draait in de Bourgogne namelijk nog steeds om de wijngaard zelf.
Premier Cru
Een premier cru is te herkennen aan het etiket, er staat een appellation en een wijngaard op het etiket. Ook staan premier cru op het etiket vermeld. In de bourgogne zijn er meer dan 600 wijngaarden met een premier cru status. Premier cru wijnen zijn complexer en mooier van smaak.
Grand Cru
Bij de grand cru staat naast grand cru ook de wijngaarden op het etiket vermeld. Er zijn 33 grand cru wijngaarden. waarvan de meeste in de Côte d’Or en een in de Chablis. Van de grand cru wijngaarden komende de beste druiven, de wijnen zijn daardoor ook al een stuk complexer. Grand cru wijnen zijn 1% van de totale Bourgogne productie, de schaarsheid is dan ook een van de prijs drijvers van deze wijnen. De duurste wijnen in de bourgogne komen van de grand cru’s.
De gebieden in de wijnstreek Bourgogne
De Bourgogne heeft een rijk terroir, we bedoelen hier mee de verschillende klimaten en bodems. De Bourgogne streek is een langwerpige streek met grote klimaat verschillen tussen noord en zuid. De wijnstreken in het noorden maken totaal andere wijnen als in het zuiden.
De 5 grote gebieden:
Chablis
Chablis ligt het meest noordelijke. Ooit was waar nu de wijnstokken staan aangeplant een zee. Alle wijnstokken staan hierdoor op een bodem vol fossiele van schelpdieren, dit zorgt voor een bodem vol met kalk en mineralen. De beste wijngaarden staan hier aangeplant op heuvels richting de zon. Chablis wijnen zijn frisse wijnen, vaak alleen op rvs gerijpt. De wijnen zijn mineralig en combineren daardoor heerlijk met oesters. Zo kent chablis ook wel de naam oesterwater.
In de chablis heb je ook de benaming Petit Chablis, dit zijn de wijnen van minder goede wijngaarden.
Côte d’Or
De Côte d’or is het hart van de Bourgogne op gesplitst in twee gebieden, Côte de Nuit en Côte de Beaune. De Côte d’Or begint net onder Dijon, zo’n 8 uur rijden vanaf Utrecht. Hier worden zowel rode als witte wijnen gemaakt. De wijngaarden liggen op zonnige heuvels en de heuvels vormen een natuurlijke barrière tegen de regen uit het westen. De volgende dorpen zijn absoluut het proeven waard!
Voor de Côte de Nuits zijn de volgende dorpen het belangrijkst:
- Gevrey-Chambertin
- Vougeot
- Vosne-Romanée
- Nuits-Saint-Georges
Voor de Côte de Beaune zijn de volgende dorpen het meest belangrijkst:
- Aloxe-Corton
- Pommard
- Beaune
- Volnay
- Meursault
- Puligny-Montrachet
- Chassagne-Montrachet
Van dit rijtje zijn Pommard en Volnay bekend om hun rode wijnen de andere dorpen maken zowel witte en rode wijnen. Meursault, Puligny-Montrachet, Chassagne-Montrachet zijn het meest bekend om hun volle witte wijnen. De laatste twee delen de grand-cru status Montrachet. Zowel de volle vettige chardonnay als de volle maar ronde pinot noir uit deze dorpen zijn het proberen waard!
Côte Chalonnaise
Nog iets zuidelijker ligt de Chalonnaise. Het ligt wel zuidelijker maar is niet warmer, dit komt door het heuvelachtige landschap. Dit maakt dat de wijngaarden van ietsjes mindere kwaliteit zijn dan de Côte d’Or. De Côte Chalonnaise heeft 4 dorpen die benoemd mogen worden. Ze staan zowel bekend voor rode en witte wijnen maar ook voor de bubbels.
- Rully
- Mercurey
- Givry
- Montagny
Mâconnais
Nog veel zuidelijker vinden we de Mâconnais. Hier is de chardonnay druif dominant. Het
landschap wordt rustiger en het klimaat is er zacht. Dit is ideaal voor volle chardonnay wijnen, ook veel van deze chardonnay wijnen worden gerijpt op hout. Bekende dorpen met kwaliteitswijnen zijn:
- Macon
- Macon villages
- Pouilly-Fuissé
- Saint-Véran
Beaujolais
Beaujolais is het grootste wijn gebied in de Bourgogne, hierdoor wordt hij vaak ook als apart gebied gezien. In de Beaujolais is de blauwe gamay druif heersende. Gamay wordt veel als jonge wijn gedronken maar is ook de ideale druif om te laten rijpen op fles (behalve natuurlijk de Beaujolais nouveau). Als de wijn rijpt op fles wordt hij complexer van smaak. De beste wijnen komen van de volgende cru’s:
- Brouilly
- Morgon
- Fleurie
- Moulin-á-vent
Wijn en spijs met rode en witte wijnen uit de Bourgogne
Een echte Bourgondiër geniet van het leven en daar past zowel een glaasje wijn als een lekker gerecht bij. Nu je weet hoe je de beste Bourgognes kunt herkennen is het natuurlijk lekker om ze te combineren met een bijpassend gerecht. De Bourgogne staat bekend om zijn lekkere keuken, veel van deze gerechten worden gemaakt in combinatie met wijn. Een aantal bekende voorbeelden zijn bœuf Bourguignon of coq au vin. Maar vergeet vooral niet de beroemde escargots van de Bourgogne, gestoofd in de knoflookboter of natuurlijk in wijn.
Wil je nog meer genieten van kleine flessen wijn en eten? Volg ons op Instagram! Op Instagram houden we je op de hoogte over alles van Halfes en geven je inspiratie om nog meer te genieten!