Geplaatst op door

Bordeaux: de beroemde wijnstreek van Franse rode wijnen

De wijnstreek Bordeaux: Franse rode wijnen van merlot

Bordeaux merlot cabernet sauvignon In het zuidwesten van Frankrijk ligt de zonnige stad Bordeaux. Het wijngebied rondom Bordeaux is voor veel Nederlanders de bekendste wijnregio in Frankrijk. In de streek er omheen, die dezelfde naam draagt, komen meerdere rivieren samen. In de natte, warme omgeving worden fenomenale druiven geteeld. En niet zo’n beetje ook, er is meer dan 120.000 hectare wijngaard in de streek te vinden. Ook komen de duurste wijnen van de wereld uit de Bordeauxstreek.

De geschiedenis van de wijnstreek Bordeaux: hoe het allemaal begon

Net als in andere vochtige, warme gebieden in het zuiden van Europa waren het de Romeinen die voor het eerst druivenranken aanplantten in de omgeving van het huidige Bordeaux. Na de val van het Romeinse Rijk raakte de wijnbouw in het gebied grotendeels verloren. Als een van de eerste gebieden van deze kant van Europa begon de streek in de middeleeuwen te floreren. Aristocraten en adel verhoogden de vraag naar kwaliteitswijn al in de 11e eeuw.

Door de gunstige ligging van de grote riviermondingen was handel makkelijk, waardoor de omgeving van Bordeaux een snel toenemende welvaart genoot. Wijnen uit de omgeving gingen in dezelfde eeuw al overzees naar andere grootmachten, zoals naar de Engelsen. Die namen een kleine halve eeuw later het gebied over en heersten vier eeuwen lang over het gebied rond Bordeaux. Er werd voornamelijk clairet gedronken, een rood-witte mengwijn. De term is in Groot-Brittannië verbasterd tot clairet en wordt gebruikt om lichtrode rosé wijnen uit Bordeaux te benoemen en verkopen.

Napoleon in de Bordeaux

Nadat de Fransen het gebied terugwonnen begon er een handelsoorlog omtrent de Bordeauxwijnen. Alleen Schotten mochten nog vanaf de Britse eilanden in Bordeaux komen, maar daar waren de Hugenoten het niet helemaal mee eens. Dit hield jaren stand, tot Napoleon begon met het hervormen van de wijnwereld. Hij begon met het classificeren van wijn in de regio. Tegelijkertijd kwamen de Nederlanders zich bemoeien met waar ze goed in zijn; het droogleggen van de huidige Médoc sub-regio.

Dit moerassige gebied kan sindsdien ook gebruikt worden voor het aanplanten van druivenranken. In 1855, onder heerschappij van Napoleon III, kregen de wijngaarden van Bordeaux de classificatie die tot op de dag van vandaag gebruikt wordt. Aan het eind van de 19e eeuw ging de wijnstreek bijna wijnstreek verloren. Vanuit Noord-Amerika kwam een soort druifluis over die bijna alle wijngaarden verloren liet gaan. De ranken bleven bewaard door tijdelijke overplaatsing naar resistente Amerikaanse grond.

Het klimaat en de bodem van de beroemde Bordeauxwijnen

Aan de kust van de Atlantische Oceaan komen in Zuid-Frankrijk een stuk of vijf rivieren samen. Zo stromen de grote bekende Dordogne en Garonne samen met nog wat kleine rivieren hier de oceaan in. De monding van de rivieren is lang en loopt landinwaarts tot aan de havenstad Bordeaux. In de gehele streek liggen wijngaarden aan de oevers van de verschillende rivieren. Omdat iedere deelstreek net aan een andere oever ligt met ander slib en sediment, zijn de kenmerken van een deelstreek-wijn soms excentriek. Over het algemeen zijn de lentes in de streek nat, de zomers heet en de winters mild. Er is een warme aanlandige wind. Al deze omstandigheden zijn ideaal voor de productie van milde druiven, zoals de meest aangeplante merlot.

De bodem is rijk aan kalksteen, waardoor het calciumgehalte hoog is. Druivenranken zijn daarom vaak rijk aan tannines. Precies om die reden worden de druiven in Bordeaux vaak van de steel gehaald voor de eerste gisting. Het meenemen van de steel zou voor een te heftige smaak en veel tannines zorgen. De grond is tevens rijk aan klei en zandsteen, waardoor de juiste balans tussen het vasthouden van vocht en warmte makkelijk gevonden is. Rondom de rivier de Gironde is de beste natuurlijke afwatering. Hier komen volgens menig wijndrinker dan ook de beste wijnen ter wereld vandaan.

De blauwe druiven voor zware rode wijnen uit Bordeaux

De meeste druiven in Bordeaux zijn blauw en worden ingezet voor de productie van rode wijn. De merlot en de cabernet sauvignon zijn beide het meest aangeplant en worden vaak samen in één wijn als een blend verkocht. Deze typische Bordeaux is te vinden in veel winkelschappen. Daarnaast groeien de verwante bouchet, de malbec en de petit verdot in de regio. Op hele kleine schaal wordt nog carménère verbouwd. De bouchet is trouwens dezelfde druif als de cabernet franc, maar draagt in de streek de naam bouchet. Andere blauwe druiven worden niet verbouwd.

De witte wijn die geproduceerd wordt in Bordeaux wordt gemaakt van voornamelijk de sémillon en de sauvignon blanc. Ook wordt er op kleine schaal nog de muscadelle aangeplant. De andere groene druiven die toegestaan zijn in de streek zijn de colombard, de merlot blanc, de sauvignon gris en de ugni blanc. Deze vier druiven beslaan echter maar 2% van alle groene druifproductie. De hele streek Bordeaux houdt zich streng aan deze druiven, omdat er dan voldaan kan worden aan de eisen van de classificatie voor Bordeauxwijnen. Daarnaast groeien deze selectie aan druiven het best in de hele streek en is er een samenwerkingsverband tussen de wijngaarden om zo ieder jaar tot de beste wijnblends te komen.

Topwijnen: de classificatie van Bordeauxwijnen van 1855

Napoleon III was bezig met het classificeren van de rode wijnen uit Bordeaux. In feite was zijn regel; hoe duurder de wijn, hoe beter. Wijnkenners die zich hiermee bemoeiden kwamen tot een opstelling die de Grand Cru Classificatie van 1855 werd en wordt genoemd. Napoleon introduceerde de classificatie op de wereldtentoonstelling van 1855. De Grand Cru wijnen lopen op van de vijfde crus tot de eerste crus (aflopend Premiers, Deucièmes, Troisièmes, Quatrièmes en Cinquièmes Crus). Na de classificatie van 1855 zijn er nog vier verschillende classificaties in het leven geroepen om Bordeauxwijnen in te delen. Zo is de duurste wijn ter wereld een wijn van een wijnhuis uit Bordeaux dat niet in de Grand Cru Classificatie staat. Deze fles van Château Cheval Blanc ging voor ruim 300.000 Amerikaanse Dollars op een veiling over de bank.

De droom van foodies: op wijnreis naar Bordeaux

Bordeaux is de luxe stad van Frankrijk. Denk aan Parijs in het klein. Steeds meer Fransen verruilen het te toeristische Parijs voor de ‘ provinciestad’ Bordeaux. Het vliegveld van Bordeaux ligt op ongeveer twee uur vliegen vanaf Amsterdam en er wordt meerdere keren per dag op gevlogen met KLM en easyJet.

Mocht je toevallig in Bordeaux zijn, dan kan je er niet aan ontkomen: je moet er rode Bordeauxwijn proeven! Op verschillende plekken in de stad is dat mogelijk, maar het is natuurlijk helemaal leuk om zelf erop uit te gaan en een paar wijngaarden in de Bordeaux te bezoeken. Naast de lokale wijnen in Bordeaux kun je perfect uit eten in Bordeaux. Van simpele entrecôte tot eten van topniveau: iedereen kan er perfect eten. Daarnaast zijn er in Bordeaux twee wijnmusea: het grote Cité du Vin én het kleine Musée du vin et négoce waar je wordt rondgeleid door studenten oenologie.

Bronnen