Geplaatst op

Saperavi: de zwarte druif voor Georgische rode wijn

Saperavi blauwe druif

Saperavi: de zwarte druif voor Georgische rode wijn

De saperavi druif een blauwe druif die zorgt voor diep rode wijnen. De saperavi druif komt van origine uit Georgië, maar is ook een bekende druif in de rest van Oost-Europa. Saperavi is een blauwe druif die zorgt voor diep rode kwaliteitswijnen met intense smaken van gedroogde pruimen en milde zuren. Net zoals wijnen van bijvoorbeeld de tannatdruif zijn de wijnen van de saperavi ook vaak bewaarwijnen. Bewaarwijnen worden lekkerder met het jaar.

De oorsprong van de saperavidruif 

De saperavi is een druif die al lang gebruikt wordt voor het maken van wijn. In Georgië is de saperavi de meest aangeplante blauwe druif. Net zoals de witte Georgische rkatsitelidruif komt ook de saperavidruif uit de Oost-Georgische provincie en wijnstreek Kakheti, tegen de grens met Rusland en Azerbeidzjan. Beide druiven worden al sinds het begin van de wijnproductie gebruikt voor het maken van wijn. De eerste wijnen zijn ongeveer 7000 tot 8000 jaar geleden gemaakt in het berggebied dat tegenwoordig Georgië en Armenië is. Dat de druif zolang gebruikt wordt is bijzonder. Wat ook bijzonder is: de saperavidruif is een teinturier. Teinturiers zijn blauwe druiven waarvan het vruchtvlees én het sap van de druif ook rood is. Bij de meeste blauwe druiven is het vruchtvlees en sap wit en komt de kleur van de wijn door het laten vergisten van het druivensap met de velletjes en steeltjes.

Waar worden wijnen van de saperavi gemaakt?

De saperavi druif is vandaag de dag vooral veel in de voormalige Sovjetrepublieken terug te vinden. Het is één van de belangrijkste druiven in de Kaukasische landen Georgië en Armenië. Ook is ze veel aangeplant in Moldavië, Oekraïne (met name op de Krim), Rusland en Kazachstan. Deze landen maakten jarenlang bulkwijn onder invloed van het regime van Moskou. Door de stijgende wijnconsumptie in de landen zelf zijn de wijnboeren in deze landen zich later gaan richten op lekkere kwaliteitswijnen.

De saperavidruif komt buiten landen in de Kaukasus, Centraal-Azië en Oost-Europa bijna niet voor. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werden veel wijngaarden met de saperavi gerooid, de focus lag in de jaren negentig op het verbouwen van voedsel. Secretaris-Generaal Gorbatsjov zette een grote antialcoholcampagne op. Deze campagne in combinatie met een grote vraag naar voedsel zorgden voor het rooien van de wijngaarden.

In de staat New York in de Verenigde Staten zijn enkele hectare te vinden waarop de saperavi is aangeplant. Eén van de unieke eigenschappen van de saperavidruif is dat ze goed bestand is tegen extreme kou. Dit is de reden dat de druif in vooral wijnstreken met een continentaal landklimaat is aangeplant.

Hoe smaakt de Georische saperavi? 

De wijnen die gemaakt worden van de blauwe saperavidruif zijn stevige wijnen. Lang geleden, voor de huidige jaartelling, werden van de saperavi vooral zoete wijnen gemaakt. Tegenwoordig is dat anders en worden er vooral droge rode wijnen gemaakt van de saperavi. Deze donkerrode wijnen bevatten veel tannines en worden vaak als ‘zware wijnen’ beschouwd. De primaire geuren in de wijn zijn kruiden en bepaalde specerijen. Deze smaken komen in veel saperaviwijnen voor. De wijn is stevig en intens van smaak, met mooie tannines.

De aroma’s in wijn van de sapervidruif zijn die van rood fruit zoals bosvruchten, pure chocolade, aards, rokerig en peperig. Dit zijn intense aroma’s waardoor de wijn stevig wordt. Naarmate de wijnflessen ouder worden, worden de smaken milder. Ze komen zo beter met elkaar in balans. In het eerste jaar na de oogst is de wijn jong en wrang. Wijn van de saperavi kan het beste een aantal jaren rijpen. De meeste wijnen die gemaakt worden van de saperavidruif zijn op dronk vanaf twee jaar na de oogst. De wijn blijft lang op dronk. Sommige wijnen van de saperavi blijven op dronk tot vijftig jaar na de oogst. Dit is zeldzaam lang voor rode wijnen. Dat de wijn lang kan rijpen na de botteling komt door het speciale karakter van de saperavidruif en de grote hoeveelheid aan tannine die in de wijn zit.

Wijn & spijs met rode wijn van de saperavi: een rode wijn voor gegrild vlees

Deze intense saperavi wijnen zijn stevig van smaakt. Ze bevatten veel tannine wanneer als ze jong worden gedronken. Ook kan deze wijn heel kruidig overkomen. De smaken van wijn gaan goed samen met de gerechten uit de Georgische keuken. De Georgische keuken is niet een hele bekende keuken, maar kent overeenkomsten met de keukens van Rusland en Turkije. In Georgië eten ze veel vlees (met name rund en schaap) dat gegrild wordt boven open vuur. De zware wijn, met veel tannine, gaat goed samen met dierlijke eiwitten. Vandaar dat vlees goed past bij wijn van de saperavidruif. Naast dat de saperavi stevige gerechten aan kan, is zij ook heel erg lekker met rode biet. Bekijk eens het recept wat we bij de natuurwijn Chats combineerde. 

Wil je nog meer genieten van kleine flessen wijn en eten? Volg ons op Instagram! Op Instagram houden we je op de hoogte over alles van Halfes en geven je inspiratie om nog meer te genieten!

Ben je op zoek naar kleine flessen wijn? Wij verkopen de lekkerste halve flessen wijn!

Geplaatst op

Rkatsiteli: de 5000 jaar oude witte druif

De oudste witte druif ter wereld: de rkatsiteli uit Georgië

Al vanaf jonge leeftijd kijken we in de geschiedenisles naar platen van de oude Grieken. Op een tafel in de hoek staat een grote kruik met wijn. Dat zou goed dezelfde wijn kunnen zijn als de grote favoriet van de 20e eeuwse Sovjet-Unie. In 3000 voor Christus groeide deze ‘roodstam’ rkatsitelidruif al in de kleibodems van Georgië. Niet de bekende druivensoorten zoals de chardonnay of de sauvignon blanc, maar de onbekende rkatsiteli die veel voorkomt in de Kaukasus. Het is waarschijnlijk een van de oudste druiven waarmee al duizenden jaren wijn gemaakt wordt. Maar wat voor druif is de rkatsiteli?
 

De Georgische witte druif die de Sovjet-Unie overnam

Verder lezen Rkatsiteli: de 5000 jaar oude witte druif

Geplaatst op

Wijnland Kazachstan: onbekende wijn uit Centraal-Azië

Vlag Kazachstan

Kazachstan: rode en witte wijnen uit de voormalige Sovjet-Unie

Centraal-Azië staat niet bekend om haar wijnen, maar de regio biedt zeker kwaliteitswijn. Oezbekistan, Tadzjikistan, Turkmenistan en Kirgizstan lagen samen met Kazachstan aan de Zijderoute en maakten al voor de jaartelling wijn. Reizigers vanuit Iran en de Kaukasus brachten de druivenstokken mee en hebben ze aangeplant in dorpen langs de Zijderoute.

Kazachstan komt niet in het bekende rijtje met Frankrijk, Italië en Spanje voor. Net zoals Armenië en Georgië kent Kazachstan een lange wijntraditie met regionale druiven die niet erg bekend zijn bij ons. Toch zijn er in Kazachstan 15.000 hectaren aan wijngaarden wat resulteert in 31 miljoen flessen Kazachse wijn. Een groot deel van de wijn wordt in Kazachstan zelf gedronken, slechts een klein deel gaat de grens over naar Europa en China.

Als je aan drank in voormalige Sovjetstaten denkt, wordt er vaak aan wodka gedacht. Naast (Sovjet) cognac en bier is wodka in Kazachstan de meest gedronken alcoholische drank. In Kazachstan is het merendeel van de bevolking moslim. Toch is Kazachstan samen met Georgië, Armenië, Oekraïne en het zuiden van Rusland de plek geweest waar wijn werd geproduceerd in de tijd van de Sovjet-Unie.

Wijn in de Sovjet-Unie

Bij een groot deel van de wijnproductie in Kazachstan gaat het om de kwantiteit. Deze manier van produceren stamt nog uit de tijd van de Sovjet-Unie. Maar tegenwoordig wordt er in Kazachstan door een aantal wijngaarden kwaliteitswijn gemaakt. Al ruim voor Christus werd er wijn gemaakt in Centraal-Azië. In de Assa Valley in het zuiden werden vroeger al druiven vanuit de Kaukasus en Perzië (Iran) naar Kazachstan gebracht via de belangrijke Zijderoute naar China.

Kazachstan was aan het begin van de vorige eeuw onderdeel van de Sovjet-Unie. Toen Kazachstan net zoals de rest van de Centraal-Aziatische landen deel uit ging maken van de Sovjet-Unie, is de wijnbouw geherintroduceerd in Kazachstan. Kazachstan was een land dat vooral uit nomaden met rondtrekkend vee bestond. Nomaden werden verplicht om in de wijnbouw te gaan werken op door de staat geleide wijngaarden. Samen met andere wijnstreken in de Sovjet-Unie moest ook het zuiden van Kazachstan veel bulkwijn gaan produceren om iedereen van wijn te kunnen voorzien. In Kazachstan is echter nooit de ‘Sovjet Champagne’ geproduceerd. Deze werd in het Europese deel van de Sovjet-Unie gemaakt.

Waar destijds de kwantiteit centraal stond, staat nu de kwaliteit van wijn centraal in Kazachstan. De Sovjets hebben 500 verschillende druivensoorten aangeplant om te kijken welke druiven het beste resultaat gaven om zoveel mogelijk wijn te maken. Uiteindelijk maakte Gorbatsjovs anti-alcoholcampagne een einde aan de grote industriële wijngaarden in Kazachstan. In de late periode van de Sovjet-Unie had Kazachstan ongeveer 27.000 hectaren aan wijngaarden. Tegenwoordig is dat aantal de helft.

Het klimaat en de bodem in Kazachstan

Kazachstan is een land dat omringd is door andere landen en heeft een continentaal landklimaat. Het land kent warme en droge zomers en de winters zijn er erg koud. Alleen in het zuiden van Kazachstan, tegen de grens met Kirgizstan komt wijnbouw voor. In het zuiden van Kazachstan wordt veel aan fruitteelt gedaan. Het is ook de geboorteplek van de appel. Naast appels is het zuiden ook geschikt voor de teelt van druiven. Net zoals in andere wijnstreken is een rivier ook hier belangrijk voor de vruchtbaarheid van de grond. Voor de wijnbouw in Kazachstan is de rivier de Turgen in het zuiden belangrijk. In het Europese deel van Kazachstan ligt de Kaspische zee. Verder is er in de rest van het land, op een aantal meren na, weinig water.

De rivier de Turgen zorgt voor een vruchtbare grond van rivierklei. Eeuwen geleden was de rivierdelta groot, dat heeft geresulteerd in vruchtbare grond waar druiven goed op kunnen groeien. In combinatie met zand van de woestijn uit het noorden en steen uit de bergen in het zuiden is er een perfecte bodem ontstaan voor de productie van wijn. In het zuiden van Kazachstan is het temperatuurverschil in de zomer tussen dag en nacht erg groot.  Dat is goed voor druivenstokken.

De druiven in Kazachstan

De meeste wijngaarden komen nog uit de tijd dat Kazachstan deel uit maakte van de Sovjet-Unie. Veel van de druiven die nog steeds worden gebruikt in Kazachstan komen van origine uit Georgië, dat ook deel uit maakte van de Sovjet-Unie. Het aantal van 500 verschillende druivensoorten dat ooit is aangeplant, is er niet meer. Tegenwoordig zijn er slechts enkele blauwe- en witte druivensoorten die in grote getale terug te vinden zijn.

In Kazachstan vind je veel druiven die oorspronkelijk uit Georgië komen. Maar ook de bekende druiven, die overal ter wereld terug te vinden zijn, komen in Kazachstan voor. Voor blauwe druiven worden de saperavi, de pinot noir, de kazakh pinor noir, de cabernet franc, de malbec, de auxerrois en de shiraz gebruikt. De witte druiven die in Kazachstan voorkomen zijn de rkatsiteli, de kazakh riesling, de reguliere riesling, de kuldzhinskii, de gulja en de chardonnay.

Kazachse wijn

Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in het begin van de jaren negentig was er weinig van de Kazachse wijntraditie over. Tegenwoordig wordt er nog steeds veel bulkwijn gemaakt in Kazachstan, maar er zijn ook een aantal wijngaarden die kwaliteitswijnen produceren. Alle Kazachse wijnhuizen zijn na de onafhankelijkheid van Kazachstan (her)opgezet. Bachus, Winnac, Issyk, Turguen en Arba zijn de drie grootste producenten van kwaliteitswijn in Kazachstan. Alle wijn word in de Assa Vallei gemaakt in het zuiden.

Issyk is het grootste wijnhuis van Kazachstan. 80% van de wijn uit Kazachstan komt van hun wijngaarden. Bacchus is de oudste producent van alcohol op basis van druiven. Naast wijn maken zij meer alcoholische dranken, waardoor zij het grootste alcoholbedrijf van Kazachstan zijn. Kazachstan kent geen systeem van appellations zoals in Frankrijk of andere wijnlanden. Ook kent Kazachstan geen officiële instantie die keurmerken voor biologisch eten, drinken en wijn beoordeeld.

De Kazach Zeinulla Kakimzhanov zag in Europa hoe de wijnindustrie werkte en besloot samen met Europese investeerders een groot wijnbedrijf op te zetten in Kazachstan. In het dorp Karakemer bij Almaty kochten ze 70 hectare vervallen grond. Met druivenstokken, wijnmakers en investeringen uit Europa konden in 2006 de oude wijngaarden opnieuw in gebruik worden genomen. Na jaren experimenteren kon het toonaangevende wijnhuis Arba Wine ook daadwerkelijk kwaliteitswijn produceren.

Assa Valley 

De meeste rode en witte wijn van Kazachstan komen uit de Assa Valley, de grooste wijnstreek van het land. De Assa Valley ligt in het zuiden van Kazachstan, ten oosten van de grootste stad van het land: Almaty. De vallei zelf ligt op minimaal 1.000 meter tot 2.500 meter hoogte en maakt onderdeel uit van de uitlopers van de Himalaya. De rivier de Turgen is gevormd door smeltwater vanuit de gletsjers uit de Ile Alatau, een nationaal park in Kazachstan.

Eten en drinken in Kazachstan

Kazachstan is een mix van de Russische keuken gecombineerd met gerechten die in moslimlanden populair zijn. Het eten is niet zo verfijnd zoals de Italiaanse of Franse keuken. De Kazachse keuken bestaat vooral uit calorierijk en vet eten. Kazachstan is van origine een land dat uit nomaden bestaat en de winters zijn er streng. In Kazachstan wordt veel vlees, aardappel, rijst en pasta (noedels) gegeten. Vlees komt van verschillende dieren. Met name rund, schaap, paard en kameel. Dit wordt vaak als stoofschotel gegeten en met aardappel, rijst en pasta (noedels) gegeten. Veelal wordt er door de bevolking bij het eten thee gedronken in combinatie met zoute paarden- of kamelenmelk. De laatste jaren neemt wijn bij het eten toe. In de steden Nur-Sultan en Almaty komt is dit gebruikelijk.

Ben je op zoek naar kleine flessen wijn?

Wil je nog meer genieten van kleine flessen wijn en eten? Volg ons op Facebook of Instagram! Op Instagram houden we je op de hoogte over alles van Halfes en geven je inspiratie om nog meer te genieten!