Wat is biologische wijnbouw: en wat is het verschil met conventionele wijnbouw?

Het belangrijkste verschil tussen biologische wijnbouw en conventionele wijnbouw dat bij biologische wijnbouw het gebruik van kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen (insecticide, herbicide en fungicide) verboden zijn.
Kunstmest is namelijk niet organisch. Maar ook is kunstmest niet goed voor de uiteindelijke kwaliteit van de druiven. Het gebruik van kunstmest zorgt voor een groei spurt van de druiven en wijnstokken, iets wat de wijn uiteindelijk niet ten goede doet. De wijnstokken worden er lui van, de wijnstokken willen namelijk hierdoor niet meer diep wortelen voor hun voedingsstoffen. Dit verpest uiteindelijk de smaak van de terroir in de wijn. Kunstmest verhoogt de kwantiteit niet de kwaliteit.

De druivenstokken van biologische wijnbouw zijn op natuurlijke wijze behandeld, in plaats van kunstmest wordt koemest gebruikt. Met biologische wijnbouw streef je naar herstel en onderhoud van het biologische evenwicht in de grond, onder andere door het stimuleren van het microbiologische leven. Dit leven voorziet de bodem van voedingsstoffen. Eventuele voedingstekorten worden aangevuld met mest. De wijnstokken gaan hierdoor veel dieper wortelen.  Elke wijnliefhebber kent de uitdrukking: ‘een wijnstok moet lijden.’ Hierdoor gaat de wortel dieper de grond in op zoek naar voeding, waardoor de smaak van de wijn interessanter wordt. 

 Het gebruik van kunstmest is ook schadelijk voor het milieu. De voedingsstoffen zijn oplosbaar in water en deze komen terecht bij de het gewas. Het overschot aan voeding wordt uitgespoeld via het grondwater en eindigt in vijvers en oceanen, wat weer gevolg heeft voor het leven in het water. 

Wat zijn dan de voordelen van conventionele wijnbouw?

Conventionele wijnbouw is de wijnbouw met maar weinig regels. De wijnboeren mogen zowel kunstmest als chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken. Wel zijn er in de Europese wet vastgelegd welke chemische middelen gebruikt mogen worden.
Voordelen van conventionele landbouw is dat het zoveel mogelijk rendement oplevert. Er wordt zo min mogelijk risico genomen tijdens het verbouwen van de druiven doordat er chemisch ingegrepen kan worden. De kosten van verbouwen kunnen omlaag door het gebruik van machines. Mechanisatie heeft een voordeel van tijdwinst en winst op arbeidskracht, het gebruik van machines is namelijk goedkoper dan vele arbeidskrachten die handmatig de aarde in de wijngaarden moeten schoffelen.
Machines hebben alleen ook nadelen: wijnstokken kunnen beschadigen en daardoor ziek worden. Ook moeten wijnstokken verder uit elkaar staan, dit is slechter voor de voor de kwaliteit van de druiven. Het is namelijk zo hoe dichter de wijnstokken op elkaar staan, hoe meer concurrentie de wortels van elkaar hebben. De wijnstokken die dichter opklaar staan moeten harder vechten om de juiste voedingsproducten te krijgen en lijdende stokken leveren een betere kwaliteit op. 

Van conventionele wijnbouw overstappen op biologische wijnbouw?

Om van conventionele naar biologische wijnbouw over te stappen heb je veel tijd nodig. Bij wijnbouw duurt dit ongeveer drie jaar om de overstap te maken. Door de verandering heeft een wijnstok veel te verduren waardoor de kwantiteit er in eerste instantie na drie jaar er hard van op achteruit gaat. Kortom een dure investering voor een wijnboer. 

Zijn alle biologische wijnen herkenbaar?

Veel biologische wijnen zijn herkenbaar aan het biologische keurmerk. Dit Europese biologische keurmerk maakt duidelijk dat het product tot stand is gekomen volgens de geldende biologische EU wet- en regelgeving. Niet iedere wijn van biologische wijnbouw draagt dit keurmerk op het etiket. Veel wijnboeren werken wel biologische maar vinden het dragen van een keurmerk te duur. Ook zijn er wijnboeren die wel biologisch werken maar er bewust voor kiezen om niet gecertificeerd te worden omdat je met conventionele landbouw meer zekerheid hebt. Mocht je wijngaard nou een keer getroffen worden door een ziekte kunnen ze wel hun wijnstokken redden door bepaalde bestrijdingsmiddelen. 

Is wijn van biologische wijnbouw per definitie beter? 

 Staar je niet blind op keurmerken als het komt op de kwaliteit van het eindproduct. De kunst zit het hem in de werkwijzen en natuurlijk het maken van de wijn zelf. 

Biologische wijn is dus niet per definitie van betere kwaliteit. Maar de druif waar mee gewerkt is, is zeker van betere kwaliteit dan de conventionele druif. Ook is indirect biologische landbouw beter voor onszelf, doordat het productieproces invloed heeft op het milieu. 

Van Biologische wijnbouw naar biologische wijn

Sinds 2012 bestaat er eigenlijk pas biologische wijn. Alle biologische wijn van voor die tijd waren wel gemaakt van biologische druiven, maar het proces van het maken van de wijn was nog niet biologisch gecontroleerd. 

Sinds 2012 zijn er afspraken gemaakt over het gebruik van sulfiet in wijn. Sulfiet in wijn is nog steeds toegestaan in biologische wijn maar tot een zekere hoeveelheid. Sulfiet in wijn is namelijk nodig om snelle oxidatie (veroudering) tegen te gaan, dit doet sulfiet door het doden van de gistcellen en bacteriën in de wijn.  

Sulfieten in Biologische wijn
< 2 gram suiker = 100 mg sulfiet
2 – < 5 gram suiker = 120 mg sulfiet
> 5 gram suiker = 170 mg sulfiet

Conclusie wat is een biologische wijn?

Een Biologische wijn is niet alleen wijn gemaakt van biologische geteelde druiven. Het is pas een biologische wijn als het ook biologische gemaakt is in de wijnkelders.
Dat betekent dat er geen kunstmatige of synthetische conserveringsmiddelen gebruikt mogen worden in de wijnkelder. De kleur van de wijn mag niet meer gestimuleerd worden en ook de smaak mag niet meer gestuurd worden door toevoegingen.

Conclusie een biologische wijn is een betere weerspiegeling van de unieke eigenschappen van het terroir (klimaat, geografie, topografie, bodemsamenstelling, aanvoer van voedingsstoffen en watertoevoer)