Grüner veltliner: de meest aangeplante witte druif in Oostenrijk & Midden-Europa
Oostenrijk is niet het bekendste wijnland van Europa. Dat is zonde, want uit Oostenrijk komen bijzonder lekkere wijnen. De grüner veltliner is de meest aangeplante druif in Oostenrijkse wijngaarden. Deze witte druif is een zeer productieve druif die veel druiven per tros levert.
Juist door meer op de kwaliteit te zijn gaan letten worden er tegenwoordig juist hele goede wijnen van de grüner veltlinerdruif gemaakt. Dit komt mede door het Antivriesschandaal van 1985. Sommige Oostenrijkse wijnen werden aangelengd met de grondstof voor antivries, een stof die schadelijk bleek te zijn. Pas sinds de jaren vijftig is de druif écht populair in Oostenrijk. Tegenwoordig is ruim een derde van de wijngaarden in Oostenrijk beplant met de grüner veltliner.
Grüner veltliner in Oostenrijk, veltlinske zelené in Slowakije & Tsjechië
In Oostenrijk zijn er ongeveer 100.000 hectare wijn, vooral in het westelijk deel van Oostenrijk. Ze is op wijngaarden langs de oevers van de Donau en op wijngaarden rondom Wenen te vinden. Er zijn ongeveer 35.000 hectare aangeplant met grüner veltliner in Oostenrijk. De grüner veltliner levert droge maar licht aromatische wijnen die fris en peperig smaakt. Buiten Oostenrijk is ze in andere Midden-Europese wijnstreken aangeplant zoals Hongarije, Slowakije, Duitsland, Tsjechië en in Trentino-Alto Adige of Süd-Tirol te vinden. Hier is vooral de mutatie de roter veltliner aangeplant. Deze druif wordt gebruikt voor witte wijnen.
Na Oostenrijk is de druif veel aangeplant in Slowakije met ongeveer 4.000 hectare. In Slowakije heet de grüner veltliner de veltlinske zelené, ze is op ongeveer twintig procent van de wijngaarden te vinden. Tsjechië heeft 2.000 hectare met veltlinské zelené aangeplant. In West-Hongarije is een klein aantal van 2.000 hectare te vinden. Al vanaf de Romeinse Tijd werd de druif gebruikt om wijn van te maken in het Oostenrijk en Noord-Italië van tegenwoordig. De druif leent zich goed uit voor het landklimaat met koude winters en warme zomers dat er in deze gebieden te vinden is.
Ook in de Nieuwe Wijnwereld is ze aangeplant: onder meer komt ze op kleine schaal voor Australië, Nieuw-Zeeland en Californië. Typerend voor de grüner veltliner is dat ze zelden houtrijping meekrijgt. De grüner veltliner rijpt vooral op RVS-vaten. Daardoor wordt ze vooral jong gedronken, maar er zijn ook wijnen die lang gerijpt worden om na enige jaren te drinken. Naast de grüner veltliner bestaan ook de roter veltliner én de frühroter veltliner. Deze witte druiven hebben een rode gloed over de schil en worden gebruikt voor witte wijnen. De smaken van de verschillende druiven lijken sterk op elkaar.
Hoe smaken witte wijnen van de grüner veltliner? Fris, peperig met citrusvruchten & honing
Oostenrijk is een eeuwenoud wijnland met een eigen stijl voor haar wijnen. Voor de rode wijnen uit Oostenrijk wordt vooral de zweigelt gebruikt, voor de witte wijnen de grüner veltliner. Witte wijnen die gemaakt van de grüner veltliner worden omschreven als fris en peperig. Het frisse karakter gecombineerd met het pikante van de peper zorgen voor een complexe wijn. Een perfecte wijn voor bij Aziatisch eten én natuurlijk voor bij de Wiener Schnitzel met aan goede aardappelsalade. Naast de frisse tonen en het pepertje zitten er smaken van citrusvruchten zoals limoen en citroen in de witte wijnen die gemaakt worden van de grüner veltliner. Ook zit er in sommige wijnen van deze Oostenrijkse druif honing, appel en peer. Dit wisselt echter per wijnmaker. Goede wijnproevers kunnen ook de smaken van linzen ontdekken in de wijn van grüner veltliner.
De verschillende smaken die voor kunnen komen in de wijn van grüner veltliner zorgt er voor dat ze een spannenede wijn is. Niet voor niets is Oostenrijk dan ook trots op haar wijnen. De grüner veltliner is niet alleen in Oostenrijk zelf populair om te drinken, ook buiten Oostenrijk is de witte druif erg populair. Zeker bij jonge sommeliers in goede restaurants overal ter wereld populair. De spannende frisse smaken met de peper passen goed bij de Aziatische invloeden die bijvoorbeeld bij de fushionkeuken terug te vinden is. De grüner veltliner wordt niet alleen gebruikt voor droge frisse witte wijnen. Ook wordt de grüner veltliner gebruikt voor het maken van zoete dessertwijnen. De bekende Oostenrijkse Auslese en de Trockenbeerenauslese worden van deze druif gemaakt. Het frisse van de grüner veltliner komt ook voor in deze dessertwijnen.
Wijn & Spijs met de grüner veltliner: Wiener Schnitzel & Thaise curry’s
De grüner veltliner komt zowel als zoete wijn als droge wijn voor. De droge witte wijnen van de grüner veltliner uit Oostenrijk hebben frisse tonen die goed samengaan met stevige maaltijden. Typisch zware Oostenrijkse gerechten zoals de Wiener Schnitzel en aardappelsalade gaan goed samen met de frisse smaken van citrusvruchten. Ook de belangrijkste zoetwatervis van Oostenrijk, de forel gaat goed samen met de frisse tonen in de wijn.
Dat witte wijn van de grüner veltliner populair is buiten Oostenrijk komt omdat ze goed past bij Aziatische gerechten. Een Thaise curry maar ook spring rolls met frisse kruiden zoals koriander en gember sluiten goed aan bij de wijnen van de grüner veltliner. Gerechten met varkens- en kalfsvlees zijn ook uitstekende gerechten voor bij deze Oostenrijkse wijn. Onze wijn die het meest lijkt op wijn van grüner veltliner is onze Duitse rieslingwijn van Sina Mertz. Deze Riesling Mertz is bij ons online te koop als klein flesje wijn.
Oostenrijkse Auslese & Trockenbeerenauslese: Apfelstrudel & Sachertorte
De zoete dessertwijnen Auslese en Trockenbeerenauslese zijn natuurlijk perfecte wijnen voor bij nagerechten. Het toetje van Oostenrijk is de Oostenrijkse appeltaart de Apfelstrudel of de Weense chocoladetaart van Hotel Sacher, de Sachertorte. De zoete smaken van appel in de Afpelstrudel en de jam en chocolade in de Sachertorte sluiten goed aan bij de frisse en zoete smaak van de zoete dessertwijnen. Halfes heeft helaas nog geen zoete dessertwijn van de grüner veltliner in haar assortiment. Wel hebben wij een halfzoete dessertwijn uit de Franse wijnstreek Tursan als klein flesje wijn.
Wil je nog meer genieten van kleine flessen wijn en eten? Volg ons op Instagram! Op Instagram houden we je op de hoogte over alles van Halfes en geven je inspiratie om nog meer te genieten!