De wijnstreek Rioja: de bekendste rode wijnen uit Spanje
Rioja is misschien wel het bekendste maar verreweg het belangrijkste wijnstreek van Spanje. Dit is tevens het gebied waar onze Noemus vandaan komt. Het is overigens niet de grootste wijnregio van Spanje, dat is La Marcha. De regio Rioja verwierf bekendheid toen de druifluis in Bordeaux toesloeg en de oogsten aldaar aantastte. Als gevolg hiervan vertrok een aantal wijnboeren eind 19e eeuw naar Spanje om in Rioja een nieuw bestaan op te bouwen. De Fransen kochten grote stukken land op en de relatief kleine lokale wijnindustrie verdween. Door de schaarste op de markt aan Franse wijnen, zochten mensen naar goede alternatieven. Zo werden de Riojawijnen ongekend populair en vestigden ze definitief hun naam op de internationale wijnmarkt.
Hoe wordt Rioja Rioja?
In Rioja was de wijnbouw van oudsher vrij simpel. De boeren maakten wijnen eenvoudige wijnen die voornamelijk door de lokale gemeenschap werd geconsumeerd. Vandaag de dag is dit anders. Steeds meer makers zijn overgestapt op vernieuwde technieken, en overal ter wereld drinken wijnliefhebbers Rioja. Zo heeft de tempranillodruif een dunnere schil en laten de boeren deze soort vandaag de dag langer macereren. De Spaanse tempranillo is de meest voorkomende druif in de wijnstreek Rioja. Macereren is het proces waarbij de schillen en het sap bij elkaar worden gehouden zodat de schillen de tannine aan het vocht kunnen geven. Dit geeft de wijn haar intensiteit. Daarnaast gebruiken producenten een andere vormen van rijping. Met deze nieuwere vorm krijg je een moderne wijn als eindproduct, oftewel een wijn die makkelijker te drinken is en lichter is van smaak. In tegenstelling tot de zware klassieke wijnen, kun je gewoon genieten van een glas wijn zonder dat dit gepaard hoeft te gaan met eten.
De verschillende wijngebieden in Rioja
Deze moderne methoden worden vooral gebruikt in het noordelijke gebied Rioja Alavesa, tegenwoordig onderdeel van Baskenland. De andere twee gebieden zijn het vlakke Rioja Baja in het oosten en Rioja Alta in het westen. In dit laatste gebied ligt de hoofdstad van de regio: Logroño.
De druiven voor rode wijnen in Rioja: tempranillo en granacha
Uit elk gebied van de Rioja komen voornamelijk rode wijnen van de tempranillodruif. De garnacha is de tweede druif van de regio. In de Rioja worden zowel jonge en lichte rode wijnen gemaakt als de bekende zware rode wijnen uit Rioja. Dit heeft allemaal te maken met de houtrijping die wijnen in Spanje krijgen. De lichte rode wijnen in Rioja hebben lichte smaken van aardbeienjam, zoethout en rood fruit zoals kersen. De krachtige Spaanse rode wijnen in Rioja hebben smaken met tonen van vanille, chocolade en tabak. Dit zijn de kenmerkende smaken voor Riojawijnen.
De zeldzame Spaanse witte wijnen uit Rioja
Rioja kent natuurlijk ook witte wijnen en hiervoor gebruiken veel boeren de viuradruif. Dit is de lokale variant van de macabeo. De witte wijn is vaak fris door de korte rijping, maar soms blijft deze wijn ook langer rijpen. Ook is er een gemuteerde variant van de bekende tempranillodruif. Deze stamt hier vanaf en zorgt voor wat zoetere witte wijnen.
Het rijpingsproces: Jovén, Crianza, Reserva & Gran Reserva
Spaanse wijnen, en dus ook Riojawijnen, kennen verschillende stadia in het rijpingsproces en danken daar hun uiteindelijke classificatie aan. Onze Noemus is een Jovén. Dit houdt in dat de wijn kort is gerijpt en daardoor jong gedronken kan worden.
Rioja Jovén: lichte rode wijn
Typisch aan de Jovén is dat hij licht fruitig smaakt maar een stevige afdronk heeft. Verder zijn er de Crianza, de Reserva en de Gran Reserva.
Crianza
Om een Crianza te worden, moet rode wijn minimaal 12 maanden rijpen op hout. Voor wit en rosé geldt dat ze minimaal zes maanden moet rijpen op hout.
Reserva
Een rode Reserva moet minimaal drie jaar rijpen, waarvan ten minste één jaar in houten vaten. De koning der Riojawijnen is de Gran Reserva.
Gran Reserva
Als een rode wijn als Gran Reserva is aangemerkt, dan heeft de wijn minimaal twee jaar in het vat gelegen en drie jaar op de fles. Wil je alles weten over wat er in een wijngaard plaatsvindt? In ons blog over wijngaarden vertellen we je er alles over!
Wat eten we bij Rioja?
Wat past er nou perfect bij een heerlijke Rioja? Dat hangt natuurlijk af van de druivensoort, classificatie en welke smaken je erin terugvindt. Zo gaat een rode Jovén goed samen met vis of paella. Een rode Crianza past fantastisch bij een mooi stuk rundvlees of, om in de Spaanse traditie te blijven, stierenballen. In Spanje eten ze natuurlijk ook veel tapas. Veel verschillende soorten tapa kun je goed combineren met een glas rode wijn uit Rioja. Wil je net even wat anders? Je kunt ook een Tinto de Verano maken van rode Riojawijnen. Meer over wijncocktails zoals de Tinto de Verano en de Rioja Libre vind je op onze pagina over wijncocktails.
Oenotoerisme: op wijnreis naar Rioja!
Echte wijnliefhebbers moeten zo nu en dan op pelgrimstocht naar een wijnstreek. De Spaanse wijnstreek Rioja is daarvoor een perfecte wijnregio. Binnen twee uur vlieg je naar Bilbao waar je eerst een paar dagen de lokale txakoliwijn van Baskenland kunt ontdekken. Reis door naar de hoofdstad van La Rioja: Logroño. Dit stadje op de route naar Santiago de Compostela ademt wijn. In Calle Laurel ga je ’s avonds uiteten en drink je de beste Riojawijnen voor maar een euro per glas. Samen met een tapa geniet je van de avond. Overdag kun je één van de vele wijngaarden in de omgeving bezoeken. Vaak kun je er een rondleiding krijgen en als je het lief vraagt is er altijd een glas wijn te proeven. Hou er in de Rioja rekening mee dat er weinig tot geen Engels wordt gesproken. Onze Rioja komt van wijnhuis Navarsotillo. Een wijngaard die biologisch werkt en wijnen veganistisch maakt. Deze wijngaard ligt ongeveer een kwartier rijden buiten Logroño.
Wil je meer lezen over Spaanse wijn?
Spanje is een bijzonder wijnlanden. Ze maken er lekkere zware rode wijnen en lichte witte wijnen. Witte wijnen worden onder meer gemaakt van de verdejo of de viura. Rode wijnen maken ze vooral van de tempranillo en de garnacha.